De zegeningen van het Heilige Haar van de Profeet ﷺ – een bron van genezing en wonderen
Relikwieën in de islam, ook wel tabarrukāt genoemd, zijn voorwerpen die verbonden zijn aan religieuze en vrome figuren. Deze voorwerpen worden gekoesterd vanwege de spirituele zegeningen (barakah) die ze dragen. Moslims geloven dat Allah bijzondere zegeningen heeft verbonden aan deze relikwieën, zoals blijkt uit talloze overleveringen waarin genezing, bescherming en wonderen aan deze heilige objecten worden toegeschreven. Met name de Heilige Haren van de Profeet Mohammed ﷺ.
De laatste tijd zie ik steeds vaker berichten over evenementen waar een Heilige Haar van de Profeet Mohammed ﷺ tentoongesteld wordt. Deze bijeenkomsten vinden steeds vaker en op verschillende plekken in de wereld plaats, wat soms twijfel oproept over de echtheid van deze relikwieën. Zijn ze werkelijk van de Profeet ﷺ, of niet?
Toch is het niet aan mij om te oordelen over de authenticiteit, daarom ga ik ervan uit dat ze echt zijn, tenzij mijn innerlijke alarmbellen mij anders doen geloven.
Inhoud
- 1 Een droom vol hoop: De bezoeking van de Profeet Mohammed ﷺ
- 2 Een kostbaar geschenk: het Heilige Haar van de Profeet ﷺ
- 3 Het wonder van het Heilige Haar
- 4 De wonderlijke eigenschappen van het Heilige Haar
- 5 Het wonder dat de sceptici deed verdwazen
- 6 De kist met relikwieën wilde maar niet opengaan
- 7 Een erfenis van zegeningen
- 8 Het boek: “De adem van de gnostici”
Een droom vol hoop: De bezoeking van de Profeet Mohammed ﷺ
Sheikh Shāh Walīyullāh, de grote Hadithgeleerde van Delhi (1176 AH) vertelt hoe zijn vader, Sheikh Shāh ʿAbd al-Raḥīm Dehlawī, ernstig ziek werd en alle hoop op herstel verloren had. In een toestand van zwakte zag hij in een droom Hazrat Shaykh ʿAbd al-ʿAzīz, die hem vertelde:
“Mijn zoon! Onze geliefde Profeet ﷺ komt jou bezoeken. Waarschijnlijk zal hij van de kant van jouw voeteneind naderen. Draai daarom jouw bed zo, dat je voeten niet naar zijn kant wijzen.”
Hoewel hij niet kon spreken, begrepen de aanwezigen zijn gebaren en draaiden het bed. Kort daarna verscheen de Profeet Mohammed ﷺ en zei liefdevol:
“Kayfa ḥāluka yā bunayya” (O mijn zoon, hoe is het met je?).
De vreugde van deze woorden brachten hem in een staat van diepe emotie, waardoor hij begon te huilen en in een toestand van spirituele vervoering (wajd) raakte.
Een kostbaar geschenk: het Heilige Haar van de Profeet ﷺ
De Profeet Mohammed ﷺ nam hem liefdevol in zijn armen, zijn gezegende baard raakte zijn hoofd en zijn mantel werd nat van tranen. Op dat moment verlangde hij stilletjes naar een gezegend haar van de Profeet ﷺ. Zonder iets te zeggen, wist de Profeet ﷺ wat hij wilde. Hij raakte zijn baard aan en gaf hem twee heilige haren.
“Deze haren zullen ook in de staat van waken bij je blijven,” zei de Profeet ﷺ. Daarna gaf hij mij de blijde tijding van volledige genezing en een lang leven.
Het wonder van het Heilige Haar
Na deze ontmoeting ontwaakte hij en voelde zich beter. Hij liet een lamp brengen om de Heilige Haren te bekijken, maar vond ze niet in zijn hand. Verdriet overmande hem, waarna hij zich in gedachten tot de Profeet ﷺ wendde. Plots verscheen de Profeet ﷺ in een visioen en zei:
“Mijn zoon, wees verstandig. Uit zorg voor hun veiligheid heb ik de twee haren onder je hoofdkussen gelegd. Neem ze daar vandaan.”
Hij tastte direct onder zijn kussen en vond de twee gezegende haren, die hij met grote eerbied bewaarde.
De wonderlijke eigenschappen van het Heilige Haar
Daarna werd mijn vader opnieuw getroffen door koorts, gevolgd door extreme zwakte en uitputting. De mensen dachten dat zijn einde nabij was en begonnen te huilen. Zonder kracht om te spreken, communiceerde hij slechts met hoofdgebaren. Maar kort erna keerde zijn kracht volledig terug en genas hij volledig.
Mijn grootvader zei over de gezegende haren van de Profeet ﷺ:
“Een van de bijzondere eigenschappen van deze twee gezegende haren is dat ze altijd in elkaar verstrengeld blijven, maar zodra de zegenbeden (ṣalawāt) over de Profeet Mohammed ﷺ wordt gereciteerd, gaan ze rechtop staan.”
Het wonder dat de sceptici deed verdwazen
Op een dag wilden drie sceptici, die de zegeningen van relikwieën (tabarrukāt) ontkenden, de heilige haren op de proef stellen. Ondanks de tegenzin van mijn vader, die hun gebrek aan respect vreesde, stond hij toe dat enkele naasten de heilige haren naar buiten brachten om ze te laten zien.
Bij de eerste keer dat de haren in de zon werden gehouden, verscheen plotseling een wolk die de zon bedekte, ondanks het heldere weer. Een van de sceptici erkende onmiddellijk het wonder, vroeg om vergiffenis en bekeerde zich.
De andere twee sceptici beweerden dat het toeval was. Toen de haren voor de tweede keer tegen de zon werden gehouden, gebeurde hetzelfde: opnieuw verscheen er een wolk om de zon te bedekken. Ook de tweede scepticus liet zijn ongeloof varen en bekeerde zich.
De derde scepticus hield echter vol dat het toeval moest zijn. Maar toen de gezegende haren voor de derde keer in de zon werden gehouden en wederom een wolk verscheen om ze te beschermen tegen de brandende zon, gaf ook hij zijn standpunt op en bekeerde zich.
De kist met relikwieën wilde maar niet opengaan
Hij vertelde ook over een keer dat de Heilige Haren van de Profeet ﷺ naar buiten werden gebracht voor bezichtiging door een groot aantal mensen. Ondanks meerdere pogingen lukte het niet om het slot van de kist met de relikwieën te openen. Toen mijn vader zich in gedachten tot Allah wendde, werd hem duidelijk dat er iemand in de menigte onrein was, wat de reden was dat deze gezegende ervaring werd tegengehouden.
Zonder iemand in verlegenheid te brengen, riep hij op tot het vernieuwen van de wassing. De onreine persoon verliet daarop ongemerkt de menigte. Direct daarna opende het slot zich moeiteloos en iedereen kon de Heilige Haren aanschouwen.
Een erfenis van zegeningen
In zijn laatste levensjaren, toen mijn vader zijn verzameling van heilige relikwieën verdeelde, schonk hij één van deze gezegende haren aan mij. Ik bewaar deze tot op de dag van vandaag met grote eerbied en hiervoor ben ik de Almachtige oneindig dankbaar.
Het boek: “De adem van de gnostici”
Sheikh Shāh Walīyullāh Muḥaddith Dehlawī (1176 AH) heeft dit historische verslag vastgelegd in zijn meesterwerk Anfās al-ʿĀrifīn (De adem van de gnostici), een Perzisch werk gewijd aan het leven en de spirituele ervaringen van heiligen en vrome geleerden, in een tijd waarin het Perzisch de staatstaal van India was. Dit tijdloze boek weerspiegelt de onuitputtelijke erfenis van geloof, devotie en wonderen die generaties blijven inspireren. Wie de verhalen van de heiligen kent, weet dat ware spirituele kracht de tand des tijds trotseert.
موئے مقدس کی برکات
فرمایا کہ ایک بار مجھے بخار نے آلیا اور بیماری نے طول پکڑا یہاں تک کہ زندگی سے نا اُمید ہو گیا۔ اسی دوران مجھ پر غنودگی طاری ہوئی تو میں نے دیکھا کہ حضرت شیخ عبد العزیز سامنے موجود ہیں اور فرما رہے ہیں: بیٹے! حضرت پیغمبر تیری بیمار پرسی کو تشریف لا رہے ہیں اور شاید تیری پائنتی کی طرف سے تشریف لائیں۔ اس لیے چار پائی کو اس طرح رکھنا چاہیے کہ حضور ﷺ کی طرف تمہارے پاؤں نہ ہوں۔ یہ سُن کر مجھے کچھ افاقہ ہوا قوتِ گویائی نہیں تھی۔ حاضرین نے میرے اشارے پر چار پائی کا رُخ پھیر دیا۔ اسی وقت آنحضرت ﷺ تشریف فرما ہوئے اور فرمایا: “کیف حالک یا بنی “ (اے بیٹے ! کیسے ہو؟)۔ اس کلام کی لذت اس قدر غالب ہوئی کہ مجھ پر آہ و بکا اور در دو اضطراب کی عجیب و غریب کیفیت طاری ہوگئی ۔ آنحضرت ﷺ نے مجھے اس انداز سے اپنی بغل میں لیا کہ آپ کی ڈاڑھی مبارک میرے سر پر تھی اور آپ کا جبہ مبارک میری آنکھوں سے تر ہو گیا۔ پھر آہستہ آہستہ یہ وجد و اضطراب کی کیفیت حالت سکون میں بدل گئی۔ اسی وقت میرے دل میں آیا کہ ایک مدت سے موئے مبارک کے حصول کی آرزو رکھتا ہوں ۔ کیا ہی کرم ہو کہ اس وقت تبرک عنایت فرمائیں۔ میرے اس خیال سے آپ مطلع ہوئے اور ڈاڑھی مبارک پر ہاتھ پھیر کر دو مقدس بال میرے ہاتھ میں تھما دیئے۔ پھر میرے دل میں خیال آیا کہ یہ دونوں مقدس بال عالم بیداری میں بھی میرے پاس رہیں گے یا نہیں۔ اس کھٹکے پر مطلع ہو کر آپ ﷺ نے فرمایا: یہ دونوں بال عالم ہوش یا بیداری میں بھی باقی رہیں گے۔ اس کے بعد آپ نے صحبت کلی اور طویل عمر کی خوشخبری سنائی ۔ اسی وقت مرض سے افاقہ ہو گیا، میں نے چراغ منگوایا وہ دونوں مقدس بال اپنے ہاتھ میں نہ پائے تو میں غمگین ہو کر بارگاہ عالی کی طرف متوجہ ہوا ۔ غیبت واقع ہوئی اور آنحضور صلہ مثالی صورت میں جلوہ فرما ہوئے ،فرمایا: اے بیٹے ! عقل و ہوش سے کام لو وہ دونوں بال احتیاطاً تمہارے سرہانے کے نیچے رکھ دیئے تھے وہاں سے لے لو۔ افاقہ ہوتے ہی میں نے وہ مقدس بال وہاں سے اُٹھا لیے اور تعظیم و تکریم سے ایک جگہ محفوظ کر کے رکھ دیئے۔ اس کے بعد دفعہ بخار ٹوٹا اور انتہائی ضعف و نقاہت طاری ہوئی۔ عزیزوں نے سمجھا کہ موت آ پہنچی، رونے لگے۔ مجھ میں بات کرنے کی سکت نہیں تھی۔ سر سے اشارہ کرتا رہا۔ کچھ دیر بعد اصل طاقت بحال ہوئی اور صحت کلی نصیب ہوئی ۔ اسی سلسلے میں یہ کلمات بھی فرمائے تھے کہ ان دو بالوں کے خواص میں سے ایک یہ بھی ہے کہ آپس میں گتھے رہتے ہیں، مگر جب درود پڑھا جائے تو جدا جدا کھڑے ہو جاتے ہیں۔ دوسرے یہ کہ ایک مرتبہ تاثیر تبرکات کے منکروں میں سے تین آدمیوں نے امتحان لینا چاہا۔ میں اس بے ادبی پر راضی نہ ہوا مگر جب مناظرے نے طول کھینچا تو کچھ عزیز ان مقدس بالوں کو سورج کے سامنے لے گئے ۔ اسی وقت بادل کا ٹکڑا ظاہر ہوا ۔ حالانکہ سورج بہت گرم تھا اور بادلوں کا موسم بھی نہیں تھا۔ یہ واقعہ دیکھ کر منکروں میں سے ایک نے توبہ کی اور دوسروں نے کہا: یہ اتفاقی امر ہے۔ عزیز دوسری مرتبہ لے گئے تو دوبارہ بادل کا ٹکڑا ظاہر ہوا۔ اس پر دوسرے منکر نے بھی تو بہ کر لی۔ مگر تیسرے نے کہا: یہ تو اتفاقی بات تھی۔ یہ سن کر تیسری بار موئے مقدس کو سورج کے سامنے لے گئے سہ بارہ بادل کا ٹکڑا ظاہر ہوا تو تیسرا منکر بھی تو بہ کرنے والوں میں شامل ہو گیا۔ آپ نے یہ بھی فرمایا کہ ایک مرتبہ میں یہ موئے مبارک زیارت کے لیے باہر لے آیا۔ بہت بڑا مجمع تھا، ہر چند صندوق تبرک کا تالا کھولنے کی کوشش کی گئی لیکن نہ کھلا ۔ اپنے دل کی طرف متوجہ ہوا تو معلوم ہوا فلاں آدمی ناپاک ہے۔ جس کی ناپاکی کی شامت کے سبب یہ نعمت میسر نہیں آرہی ۔ عیب پوشی کرتے ہوئے میں نے سب کو تجدید طہارت کے لیے حکم دیا۔ وہ ناپاک آدمی بھی مجمع سے چلا گیا اور اسی وقت بڑی آسانی سے تالا کھل گیا اور ہم سب نے زیارت کی ۔ حضرت والد ماجد نے آخری عمر میں جب تبرکات تقسیم فرمائے تو ان دونوں بالوں میں سے ایک کا تب الحروف کو عنایت فرمایا جس پر پروردگار عالم کا شکر ہے۔
Shāh Walī Allāh Muḥaddith Dihlawī, Anfās al-ʿĀrifīn (Pakistan: Farid Book Stall, 2007),116-118
