Inhoud
Ḥays: het huwelijksbanket van de Profeet ﷺ en Vrouwe Ṣafiyyah
Toen de Profeet, vrede zij met hem, de slag bij Khaybar overwon was daar Vrouwe Ṣafiyyah, moge Allah tevreden zijn met haar. Haar man was overleden tijdens deze slag, terwijl ze nog een bruid was. De Profeet Mohammed, vrede zij met hem, trouwde met haar en voor het huwelijksbanket bereidde hij een gerecht dat bekend staat met de naam Ḥays. Toen de Profeet, vrede zij met hem, met haar naar de lichtstad Medina vertrok sloeg hij beschermend zijn mantel om haar heen. Hij knielde bij zijn kameel zodat Vrouwe Ṣafiyyah met haar voet op zijn knie kon staan om op de kameel te zitten. [1]
Ingrediënten van het gerecht Ḥays
Voor het huwelijksbanket van de Profeet Mohammed, vrede zij met hem, en Vrouwe Ṣafiyyah werd dus het gerecht Ḥays geserveerd. Maar uit welke ingrediënten bestaat dit gerecht? Bij nadere bestudering van de Hadith vinden we hierover veel vermeldingen. Zo heeft de metgezel Anas bin Mālik het volgende overgeleverd:
“De Profeet, vrede zij met hem, verbleef drie dagen tussen Khaybar en Medina, waar hij zijn huwelijk met Ṣafiyyah bint Ḥuyayy voltrok. Ik nodigde de moslims uit voor het bruiloftsmaal waarbij noch vlees noch brood werd geserveerd. Hij gaf opdracht om lederen eetmatten uit te spreiden, en daarop werden dadels, gedroogde yoghurt en boter gelegd. Dat was het bruiloftsmaal van de Profeet.” [2]
In deze overlevering worden de ingrediënten van het gerecht Ḥays genoemd: dadels, gedroogde yoghurt en boter. Volgens taalkundigen wordt Ḥays gemaakt door ontpitte dadels te mengen met gedroogde yoghurt, meel, of fijngemalen geroosterde tarwe of gerst. Zelfs wanneer er boter aan toegevoegd wordt, blijft het gerecht herkenbaar als Ḥays. [3]
Ḥays: bereidingswijze en tips
Ḥays is een energierijk en voedzaam gerecht dat traditioneel wordt gegeten tijdens bijzondere gelegenheden of als een energiebooster. Zo bereidde de Profeet dit gerecht voor zijn huwelijksbanket.
Dit gerecht is eenvoudig te bereiden en bevat voedzame ingrediënten. Hieronder vind je een basisrecept voor Ḥays:
Ingrediënten
1 kop dadels, ontpit en fijngehakt
1/2 kop gedroogde yoghurt (kan vervangen worden door yoghurtpoeder of fijngemalen harde yoghurt)
1/4 kop geroosterde tarwe of gerst, fijngemalen
2 eetlepels boter of ghee voor extra smaak
Bereidingswijze
Voorbereiding van de ingrediënten:
- Rooster de tarwe of gerst licht in een droge koekenpan op middelhoog vuur tot het goudbruin is. Laat het afkoelen en maal het vervolgens tot een fijne poeder.
- Hak de dadels fijn na het verwijderen van de pitten.
Mengen
- In een grote mengkom meng je de fijngehakte dadels met het gemalen tarwe- of gerstpoeder en de gedroogde yoghurt.
Boter / ghee toevoegen
- Smelt de boter of ghee in een kleine pan. Giet de gesmolten boter over het dadelmengsel en meng grondig om alle ingrediënten goed te mengen.
Serveren
- Druk het mengsel in een platte schaal of vorm het in kleine balletjes of koekjes, afhankelijk van je voorkeur.
- Laat het mengsel afkoelen tot het stevig is, waarna het direct geserveerd kan worden.
Tips
- Voor een zoetere variant kun je honing toevoegen.
- Voor extra textuur en voedingswaarde kun je noten zoals amandelen of walnoten toevoegen.
We hopen dat je door het lezen van dit artikel geïnspireerd raakt om zelf Ḥays te maken, een gerecht met een rijke historische betekenis en een directe connectie met de Profeet Mohammed, vrede zij met hem. Dit authentieke recept biedt een unieke kans om een stukje van de culinaire traditie uit de tijd van de Profeet, vrede zij met hem, te ervaren. Geniet van het bereiden en proeven van dit bijzondere gerecht!
[1]
حدثنا عبد الغفار بن داود حدثنا يعقوب بن عبد الرحمن عن عمرو بن أبي عمرو عن أنس بن مالك رضي الله عنه قال قدم النبي صلى الله عليه وسلم خيبر فلما فتح الله عليه الحصن ذكر له جمال صفية بنت حيي بن أخطب وقد قتل زوجها وكانت عروسا فاصطفاها رسول الله صلى الله عليه وسلم لنفسه فخرج بها حتى بلغنا سد الروحاء حلت فبنى بها ثم صنع حيسا في نطع صغير ثم قال رسول الله صلى الله عليه وسلم آذن من حولك فكانت تلك وليمة رسول الله صلى الله عليه وسلم على صفية ثم خرجنا إلى المدينة قال فرأيت رسول الله صلى الله عليه وسلم يحوي لها وراءه بعباءة ثم يجلس عند بعيره فيضع ركبته فتضع صفية رجلها على ركبته حتى تركب
Muḥammad bin Ismāʿīl al-Bukhārī (256 AH), Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, deel 2, Kitāb al-Buyūʾ Bāb Hal Yusāfir bil-Jāriyah Qabla an Yastabriʼahā (Beiroet: Dar Ibn Kathir, 1993) 778-79.
[2]
حدثنا سعيد بن أبي مريم أخبرنا محمد بن جعفر بن أبي كثير قال أخبرني حميد أنه سمع أنسا رضي الله عنه يقول أقام النبي صلى الله عليه وسلم بين خيبر والمدينة ثلاث ليال يبنى عليه بصفية فدعوت المسلمين إلى وليمته وما كان فيها من خبز ولا لحم وما كان فيها إلا أن أمر بلالا بالأنطاع فبسطت فألقى عليها التمر والأقط والسمن فقال المسلمون إحدى أمهات المؤمنين أو ما ملكت يمينه قالوا إن حجبها فهي إحدى أمهات المؤمنين وإن لم يحجبها فهي مما ملكت يمينه فلما ارتحل وطأ لها خلفه ومد الحجاب
Muḥammad bin Ismāʿīl al-Bukhārī (256 AH), Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, deel 4, Kitāb al-Maghāzī, Bāb Ghazwat Khaybar (Beiroet: Dar Ibn Kathir, 1993) 1543.
[3]
قوله حدثنا عبد الوارث في رواية الكشميهني ” عن عبد الوارث وشعيب هو ابن الحبحاب وقد تقدم شرح الحديث في ” باب من جعل عتق الأمة صداقها ” وقوله في آخره ” وأولم عليها بحيس ” تقدم في ” باب اتخاذ السراري ” من طريق حميد عن أنس ” أنه أمر بالأنطاع فألقي فيها من التمر والأقط والسمن فكانت وليمته ” ولا مخالفة بينهما لأن هذه من أجزاء الحيس قال أهل اللغة : الحيس يؤخذ التمر فينزع نواه ويخلط بالأقط أو الدقيق أو السويق اهــ . ولو جعل فيه السمن لم يخرج عن كونه حيسا
Aḥmad bin ʿAlī bin Ḥajar al-Asqalānī (852 AH), Fatḥ al-Bārī Sharḥ Ṣaḥīḥ al-Bukhārī, deel 9, Kitāb al-Nikāḥ, Bāb al-Walīmah wa-law bi-Shāt (Caïro: Dar al-Rayyan lil-Turath, 1986), 145.