Seizoensgebondenheid in de tijd van de Profeet ﷺ

De wereld van groenten en fruit ligt het hele jaar door aan onze voeten, dankzij de wondere wereld van import en export. Die seizoensgrenzen van vroeger? Die zijn we flink aan het vervagen. En met een beetje moderne magie in de vorm van conserveringstechnieken blijft alles lekker lang vers. Maar, dat zet je wel aan het denken: hoe zit het met de kwaliteit van al dat rondreizende fruit? Maar daar gaat dit artikel vandaag gelukkig niet over.

In de tijd van de Profeet Mohammed, vrede zij met hem, en onze voorouders was het menu een stuk seizoensgebondener. Vooral in Mekka en Medina, waar het fruitassortiment vrij beperkt was en verse aanvoer vaak een utopie, vanwege de houdbaarheidsdatum. Toch, Medina had z’n overheerlijke dadels, waar zelfs de Profeet, vrede zij met hem, van genoot.

De waarde van matiging en dankbaarheid

De lessen van de Profeet, vrede zij met hem, herinneren ons eraan dat leven zonder de mooie dingen, als een soort zelfontkenning, niet de weg is die Allah voor ons voor ogen heeft. Wat beschikbaar was, werd gewaardeerd. Wat niet beviel, werd simpelweg niet gegeten, zonder er een afwijzing van te maken. In de Koran wordt deze houding van matiging en dankbaarheid voor onze zegeningen duidelijk onderschreven. Zoals hij verkondigde:

“Kinderen van Adam! Doe jullie mooie kleding aan bij elke moskee en eet en drinkt, maar weest niet verkwistend; Hij bemint de verkwisters niet. Zeg: “Wie heeft de mooie (kleding) van Allah die Hij voor Zijn dienaren heeft voortgebracht en de goede dingen van de levensbehoeften verboden?” Zeg: “Zij zijn in het tegenwoordige leven bestemd voor hen die geloven en op de opstandingsdag hun voorbehouden.” Zo zetten Wij de tekenen uiteen aan mensen die weten.”

Palmhart: een delicatesse uit de kern van palmbomen

Het eetbare deel van een palmboom, bekend als palmhart, is niets minder dan de groeiende top of de eindknop van de boom. Deze verborgen schat, genesteld diep binnenin de palm, is een ware delicatesse, gekoesterd om zijn unieke textuur en smaak. Palmhart, zacht en enigszins gelijkend op artisjokken in textuur, is een veelzijdige groente die zijn weg vindt naar een verscheidenheid aan gerechten. Van frisse, levendige salades tot rijke, smaakvolle curry’s, van roerbakgerechten tot krokant gefrituurde lekkernijen, palmhart verrijkt elk recept met zijn bijzondere flair.

De betekenis van palmhart strekt zich echter verder uit dan enkel culinaire waardering.

Ibn ʿUmar, moge Allah tevreden met hem zijn, deelde een bijzondere overlevering. Terwijl hij in gezelschap was van de Profeet, vrede zij met hem, die palmhart at, maakte de Profeet een opmerkelijke vergelijking. Hij zei: “Van de bomen is er een die lijkt op een gelovige man.” In de jeugdige bescheidenheid koos Ibn ʿUmar ervoor om zijn gedachten voor zich te houden, al wist hij dat de Profeet, vrede zij met hem, de palmboom bedoeld werd. Uiteindelijk bevestigde de Profeet dit zelf: “Het is de palmboom.” [1]

Rozijnenwater: een gezegende traditie van de Profeet ﷺ

Rozijnen en druiven, twee vruchten met diepe wortels in de geschiedenis en cultuur, hebben ook een bijzondere plek binnen de islamitische traditie. Het is bekend dat de Profeet Mohammed, vrede zij met hem, een voorkeur had voor deze natuurlijke zoetigheden, hoewel de overleveringen omtrent zijn consumptie van druiven als zwak beschouwd worden. De nadruk binnen deze tradities ligt echter sterk op rozijnen, die niet alleen gewaardeerd werden om hun smaak maar ook om hun voedingswaarde en heilzame eigenschappen.

Een bijzondere praktijk die in de overleveringen naar voren komt, is het weken van rozijnen in water. Een methode die door de Profeet, vrede zij met hem, zelf werd toegepast. Ibn ʿAbbās, moge Allah tevreden met hen zijn, vertelt hoe rozijnen voor de Gezant van Allah, vrede zij met hem, in water werden geweekt. De Profeet, vrede zij met hem, dronk dit verrijkte water vervolgens gedurende drie dagen, waarna hij instructies gaf het resterende water te delen met anderen of weg te gooien. [2]

Deze praktijk van het drinken van rozijnenwater weerspiegelt de diepe wijsheid in voedingsgewoonten die de Profeet, vrede zij met hem, ons heeft nagelaten. Het onderstreept de voorkeur voor natuurlijke, eenvoudige en gezonde voedingsmiddelen, terwijl het ook de waarde van delen en gemeenschap in de islamitische cultuur belichaamt.

Fleskalebas (lauki): de absolute favoriet

Fleskalebas, ook bekend als lauki in verschillende delen van de wereld, behoort tot de familie van komkommers en courgettes. Deze groente, met zijn langwerpige vorm en lichtgroene huid, heeft een zachte en sappige textuur en een milde, verfrissende smaak.

Een van de opvallende kenmerken van de fleskalebas is zijn veelzijdigheid in de keuken. Hij kan rauw worden gegeten, in salades worden verwerkt, worden toegevoegd aan stoofschotels en curry’s, of worden gekookt tot heerlijke bijgerechten. Daarnaast is de fleskalebas rijk aan voedingsstoffen zoals vitamine C, vitaminen uit het B-complex en vezels, waardoor het een waardevolle toevoeging is aan een uitgebalanceerd dieet.

Hoewel het niet per se een snack is, verdient deze groentesoort wel speciale vermelding als een van de meest geliefde groenten van de Profeet, vrede zij met hem.

Anas, moge Allah tevreden met hem zijn, deelde een eenvoudig maar betekenisvol moment uit het leven van de Profeet, vrede zij met hem, waarin hij werd uitgenodigd voor een maaltijd bereid door een kleermaker. Tijdens deze bijeenkomst zag Anas hoe de Profeet, vrede zij met hem, aandachtig zocht naar stukken fleskalebas (lauki) rond de rand van de schaal. Dit liet een blijvende indruk achter op Anas. Hierover zei hij namelijk: “Sinds die dag ben ik dol op fleskalebas.” [3]

De nobele metgezellen koesterden alles wat de Profeet liefhad. Hoe konden zij immers afkeer hebben van iets dat zo dierbaar was aan de Profeet? Hun liefde voor de Profeet overschreed zelfs die voor hun ouders, kinderen en de gehele mensheid.

Ruṭab dadels: verse dadels een zoete traditie

Rutab dadels, ook wel bekend als halfrijpe dadels, zijn een specifieke variëteit binnen de wereld van dadels. Deze dadels worden geoogst voordat ze volledig rijp zijn, waardoor ze een unieke textuur en smaak hebben die verschilt van zowel verse als gedroogde dadels.

Het bijzondere aan ruṭab dadels is dat ze een tussenstadium vertegenwoordigen tussen de knapperige, lichtzoete smaak van verse dadels en de zachte, intense zoetheid van gedroogde dadels. Ze hebben een zachte textuur en een delicate, honingachtige smaak die zowel verfrissend als verrukkelijk is.

Ruṭab dadels worden vaak geconsumeerd als een delicatesse op zichzelf, als tussendoortje of als onderdeel van zoete gerechten en desserts. Ze worden ook gewaardeerd om hun voedingsstoffen, waaronder vezels, vitaminen en mineralen, die bijdragen aan een gezonde voeding.

Hoewel ze minder algemeen bekend zijn dan verse of gedroogde dadels, zijn ruṭab dadels geliefd om hun unieke smaakprofiel en voedingswaarde. Hun subtiele zoetheid en zachte textuur maken ze een gewaardeerde lekkernij in diverse culinaire tradities over de hele wereld.

Armeense komkommer: minder bekend maar wel lekker

De Armeense komkommer, ook bekend als de slangkomkommer, is een unieke variëteit binnen de komkommerfamilie. Wat de Armeense komkommer onderscheidt, is zijn langwerpige vorm en geribbelde huid, die doet denken aan een slang, vandaar de bijnaam “slangkomkommer”. Deze komkommer heeft een knapperige textuur en een milde, verfrissende smaak, vergelijkbaar met die van traditionele komkommers maar vaak iets zoeter.

Wat de Armeense komkommer populair maakt, is zijn veelzijdigheid in de keuken. Hij kan rauw worden gegeten als snack, toegevoegd worden aan salades voor extra knapperigheid, of zelfs worden gebruikt in ingemaakte gerechten. Door zijn sappigheid en lichte smaak is de Armeense komkommer ook ideaal voor het maken van verfrissende dranken en smoothies.

Hoewel de Armeense komkommer minder bekend is dan zijn traditionele tegenhanger, wordt hij steeds meer gewaardeerd vanwege zijn unieke smaak en textuur. Deze komkommer is niet alleen een heerlijke toevoeging aan gerechten, maar ook een verfrissende en gezonde optie voor snacks en drankjes. De Profeet, vrede zij met hem, at deze komkommer samen met de rutab dadels als een heerlijke versnapering.

ʿAbdullāh bin Jaʾfar, moge Allah tevreden met hen zijn, overleverde: “Ik zag dat de Profeet, vrede zij met hem, dadels at met komkommer.” [4]

Meloen: een dorstlessende versnapering

Meloenen behoren tot de komkommerfamilie en zijn geliefd om hun sappige en verfrissende vruchtvlees, dat vaak zoet van smaak is. Ze zijn wereldwijd bekend en worden in verschillende variëteiten geteeld, waaronder watermeloenen, cantaloupe, honingmeloenen en galiameloenen.

Een van de kenmerken die meloenen zo populair maakt, is hun hoge watergehalte, waardoor ze een uitstekende dorstlesser zijn, vooral tijdens warme zomerdagen. Ze zijn ook rijk aan voedingsstoffen, zoals vitamine C, vitamine A, kalium en antioxidanten, die bijdragen aan een gezonde voeding.

Meloenen kunnen op verschillende manieren worden genoten. Ze worden vaak vers gegeten, in plakjes gesneden als verfrissende snack of toegevoegd aan fruitsalades en desserts. Hun zoete smaak past ook goed bij hartige gerechten, zoals salades met feta en munt, of als bijgerecht bij gegrilde gerechten.

De Profeet Mohammed, vrede zij met hem, hield van het genot van meloen met rutab dadels. De volgende Hadith vertellen ons over deze heerlijke en profetische snack.

ʿĀisha, moge Allah tevreden met haar zijn, overleverde: “dat de Profeet, vrede zij met hem, meloen met dadels at.” [5]

Anas, moge Allah tevreden met hem zijn, overleverde: “Ik zag de Gezant van Allah, vrede zij met hem, dadels en suikermeloen samen eten.” [6]

Onder de Hadithgeleerden bestaat er een verschil van inzicht over de precieze betekenis van de term ‘meloen’. De discussie concentreert zich op de vraag of hiermee de algemeen bekende groene watermeloen met de rode binnenkant wordt bedoeld, of de gele meloen, waar ook de cantaloupe onder valt.

In de schatkist van natuurlijke lekkernijen vinden we de tijdloze favorieten van de Profeet, vrede zij met hem, die ons niet alleen een culinaire reis bieden, maar ook een diepgaande les in matiging en dankbaarheid. Van de verfijnde palmhart tot de verfrissende meloen, elk stukje fruit en groente herinnert ons aan de eenvoudige geneugten van het leven en de zegeningen die we overal om ons heen vinden. Laten we deze lessen koesteren en genieten van de overvloed die de natuur ons biedt, terwijl we ons laten inspireren door de voeding van lichaam en geest die de Profeet, vrede zij met hem, ons heeft voorgedaan.