Tijd en ruimte: sommige meer verheven dan anderen

Sommige plaatsen genieten een veel hogere status dan andere. Denk bijvoorbeeld aan de heilige stad Mekka in vergelijking met Amsterdam, of Medina vergeleken met Paramaribo, of Jeruzalem ten opzichte van Brussel. Op dezelfde manier heeft Allah bepaalde tijden verheven boven andere tijden. De maand Ramadan is zo’n tijd die Allah boven alle andere tijden heeft verheven. Je zou deze maand kunnen vergelijken met de volle maan tussen de sterren of de zon tussen de planeten.

De hemelse geschriften geopenbaard in de Ramadan

De maand Ramadan onderscheidt zich door zijn grote deugden en aanzienlijke voordelen. Het is de maand waarin Allah de Koran heeft neergezonden, een gebeurtenis die Hij verkondigd met de woorden:

“De maand Ramadan is die waarin de Koran is neergezonden als leiding voor de mensen, en als duidelijke bewijzen van de leiding en de scheiding (tussen goed en kwaad).” [1]

Niet alleen de Koran werd in de maand Ramadan neergezonden, maar ook andere heilige geschriften. De profeet Mohammed -vrede zij met hem- vermeld:

“De Geschriften van de Profeet Ibrāhīm (Abraham) werden neergezonden op de eerste nacht van Ramadan, de Tawrāt (Thora) op de zesde van Ramadan, de Indjīl (het Evangelie) op de dertiende van Ramadan, en de Koran op de vierentwintigste van Ramadan.” [2]

De Ramadan is de vastenperiode

In elke godsdienst en levensbeschouwing is op de een of andere manier wel een vorm van vasten terug te vinden. De manier waarop er wordt gevast, kan natuurlijk sterk van elkaar verschillen. De heilige maand Ramadan is de islamitische vastenmaand. We vasten vanaf de ochtendschemering en niet vanaf zonsopkomst, zoals velen denken. We vasten tot het moment dat de zon volledig is ondergegaan. Er wordt niet alleen in deze periode afgezien van eten of drinken, maar ook van geslachtsverkeer. Het vasten in deze maand is verplicht. Zo verkondigd Allah in de Koran:

“O jullie die geloven, het vasten is jullie voorgeschreven zoals het ook voorgeschreven was aan degenen voor jullie, opdat jullie godvruchtig zullen zijn.” [3]

De Ramadan is de maand van berouw en vergeving  

De maand Ramadan heeft een diepe betekenis, niet alleen als de maand van vasten, maar ook als een periode van berouw en vergeving. Het is een tijd waarin Allah de zonden van de gelovigen uitwist en Zijn onmetelijke barmhartigheid over hen uitstort. De Profeet -vrede zij met hem- onderstreepte dit door te zeggen:

“De vijf dagelijkse gebeden, en het vrijdaggebed tot het volgende vrijdaggebed, en de vasten van Ramadan tot de volgende Ramadan, zijn een boetedoening voor de zonden begaan tussen hen, zolang grote zonden vermeden worden.”[4]

Bovendien bevestigen de drie volgende overlevering de onbegrensbare genade en vergiffenis die Allah over de mensen uitstort. de Profeet Mohammed -vrede zij met hem- zei:

“Wie met geloof de vasten tijdens de maand Ramadan onderhoudt en daarbij streeft naar de beloning van Allah, zal zien dat zijn eerdere zonden vergeven worden.” [5]

“Wie met geloof in aanbidding staat tijdens de maand Ramadan en daarbij streeft naar de beloning van Allah, zal zien dat zijn eerdere zonden vergeven worden.” [6]

“Wie met geloof in aanbidding staat tijdens Laylatul Qadr (de Waardevolle Nacht) en daarbij streeft naar de beloning van Allah, zal zien dat zijn eerdere zonden vergeven worden.” [7]

Het missen van vergeving in Ramadan is een gemiste kans. Deze maand is een tijd voor berouw en spirituele zuivering. Niet profiteren van Allah’s genade nu, betekent een groot verlies. Het is belangrijk deze periode te benutten voor zelfreflectie en het zoeken naar vergeving, om zo geen spijt te hebben van onbenutte kansen op vergiffenis.

De Ramadan: bevrijding van het vuur

De maand Ramadan reinigt ons niet alleen fysiek door het lichaam te ontgiften middels het vasten, maar biedt ook geestelijke zuivering door ons totale vergeving te schenken voor de zonden die we gedurende het jaar hebben verzameld. Maar de betekenis van Ramadan gaat verder dan dat. Het is tevens een periode waarin elke nacht individuen bevrijd worden van het Vuur. De Profeet -vrede zij met hem- verwoordde dit als volgt:

“Een oproeper roept: ‘O zoeker van het goede, kom dichterbij!’ en ‘O zoeker van het kwaad, houd halt! Want er zijn mensen die door Allah bevrijd worden van het Vuur.’ En dat gebeurt elke nacht.” [8]

De Ramadan: de poorten van het Paradijs staan open

Tijdens Ramadan gaan de deuren van het paradijs open, terwijl de poorten van de hel worden gesloten. Ook worden de opstandige demonen en duivels geketend en in boeien geslagen. Over deze bijzondere tijd zei de Profeet -vrede zij met hem- het volgende:

“Op de eerste nacht van de maand Ramadan worden de duivels geketend, de djinns worden in bedwang gehouden. De poorten van het Vuur worden gesloten zodat geen enkele poort ervan geopend zal worden. De poorten van het paradijs worden geopend zodat geen enkele poort ervan gesloten zal worden.” [8]

De Ramadan: vasten is de helft van geduld

Ramadan wordt geprezen als de maand waarin geduld centraal staat.  Een eigenschap die bij de vasten meer dan bij welke andere vorm van aanbidding dan ook wordt benadrukt. Gedurende deze tijd beoefenen we zelfdiscipline door af te zien van persoonlijke begeerten en verlangens. Daarom wordt gezegd dat vasten synoniem staat aan de helft van het geduld. De Profeet -vrede zij met hem- verwoordde dit als volgt:

“En de vasten is de helft van geduld.”

En het is geduld waarvoor de ultieme beloning, het paradijs, is weggelegd. Zoals Allah de Verhevene heeft verkondigd:

“Voorwaar, de geduldigen zullen hun beloning zonder maat ontvangen.” [10]

De Ramadan: de maand van de smeekbede

Ramadan is de maand van smeekbeden. Na de verzen over vasten te hebben geopenbaard, verkondigd de Almachtige als volgt:

“En wanneer Mijn dienaren u vragen over Mij, dan ben Ik nabij; Ik beantwoord de oproep van de roeper wanneer hij Mij aanroept.” [11]

De  Profeet -vrede zij met hem- onderstreepte de smeekbede van de vastende persoon met de volgende woorden:

“Er zijn drie personen wiens smeekbede niet wordt afgewezen: de vastende persoon totdat hij zijn vasten verbreekt, de rechtvaardige leider, en de smeekbede van de onderdrukte. Allah verheft deze boven de wolken en opent de poorten van de hemel ervoor. En de Heer zegt: ‘Bij Mijn macht, Ik zal jullie zeker helpen, zelfs als het na een tijdje is.” [12]

De Ramadan: de maand van vrijgevigheid en goedheid

Het is de maand van vrijgevigheid en goedheid. De vrijgevigheid van de Profeet -vrede zij met hem- was heel opmerkelijk. Hierover schreef imam Ahmad Raza Khan (1340 AH) het volgende:

Goh! Wat een royaliteit en edelmoedigheid, Koning van Mekka is dat van u!

Nee is nimmer niet hetgeen dat hij niet hoort de vrager van u!

Stromen gutsen van goedgeefsheid, dat is slechts een spetter van u!

Sterren fonkelen van gulhartigheid, dat is slechts een gruizel van u!

De gratie o, Heer van Tasnīm, is merkwaardigheid die van u!

Zoekend spoort het de dorstige op, de zee van u!

Rijken voeden zich aan uw deur, dat zijn de aalmoezen van!

Waar soefi’s lopen op hun hoofd, dat is de weg van u!

Wat weten de aardse vloerlingen over de hoogte van de grandeur van u?

O Koning! Op de hoogste hemelboog, daar wappert het vaandel van u!

De hemel is gedekt, de aarde is gedekt, het universum is te gast

En wie komt nu de titel van de gastheer toe? Dat bent u, slecht u!

De Profeet -vrede zij met hem- echter was het vrijgevigst tijdens de maand Ramadan. Ibn ʿAbbās onderstreepte dit en zei:  

“De gezant van Allah -vrede zij met hem- stond bekend als de meest vrijgevige van alle mensen. Zijn vrijgevigheid bereikte een hoogtepunt tijdens de maand Ramadan, het moment waarop Jibrīl hem nachtelijks bezocht om de Koran te reciteren. In deze heilige maand nam de vrijgevigheid van de gezant van Allah -vrede zij met hem- toe op een wijze die sneller was dan de komst van de regenbrengende wind. [13]

De Ramadan: de maand van de Waardevolle Nacht

Het is een maand waarin Laylat al-Qadr voorkomt. Dit is de Waardevolle Nacht waarin de Koran werd geopenbaard. Een nacht dat beter is dan duizend manden in aanbidding. Het missen van deze kans is alsof men zichzelf heeft onthouden van een kostbare gelegenheid om dichter bij Allah te komen en Zijn onbegrensde barmhartigheid en vergeving te ervaren. Allah verkondigd deze grandioze nacht als volgt in de Koran:

“Voorwaar, Wij hebben het (de Koran) neergezonden in de Nacht van Qadr. ⁽¹⁾ En wat laat jou weten wat de Nacht van Qadr is? ⁽²⁾ De Nacht van Qadr is beter dan duizend maanden. ⁽³⁾ De engelen en de Geest dalen daarin neer, met toestemming van hun Heer, voor elke zaak. ⁽⁴⁾ Vrede heerst tot het aanbreken van de dageraad.” ⁽⁵⁾ [14]

De Profeet Mohammed -vrede zij met hem- introduceerde de Ramadan met de volgende woorden aan zijn metgezellen:

“Deze maand is tot jullie gekomen en bevat een nacht die beter is dan duizend maanden. Wie deze wordt ontnomen, wordt al het goede ontnomen, maar niemand is van die goedheid beroofd alleen de werkelijke beroofde.”

Beschouw dus, mijn waarde broeder of zuster, met de gratie van Allah, de rijke schat aan voortreffelijkheden en aanzienlijke voordelen die deze heilige maand kenmerken. Als moslim is het van essentieel belang dat je de ware betekenis hiervan begrijpt, de waarde ervan volledig erkent en elke dag en nacht van deze periode goed benut. Dit alles in de hoop Allah’s genade te winnen, waardoor Hij jouw zonden en fouten vergeeft, je levensweg vergemakkelijkt en je geluk schenkt in dit leven en het volgende. Moge Allah ons allen laten behoren tot diegenen die Ramadan met oprechte toewijding beleven.