ʿEid al-Aḍḥā: Het offerfeest

In Nederland en andere niet-Engelstalige landen wordt de term “Offerfeest” gebruikt om ʿEid al-Aḍḥā te beschrijven. Deze term verwijst naar de daad van opoffering die de Profeet Ibrāhīm, vrede zij met hem, bereid was te maken toen hij zijn zoon wilde offeren in gehoorzaamheid aan Allah. Volgens de Koran heeft Allah op het laatste moment de zoon van Ibrāhīm vervangen door een ram, waardoor Ibrāhīm in plaats daarvan een ram heeft geofferd.

ʿEid al- Aḍḥā is geen slachtfeest

Het gebruik van de term “Offerfeest” benadrukt de bereidheid om op te offeren in gehoorzaamheid aan Allah, en gaat verder dan enkel het slachten van een dier. Het slachten van het dier dient als een symbolische herinnering aan de gehoorzaamheid van Ibrāhīm, maar de focus ligt op de intentie om te offeren.

Het feit dat het Offerfeest soms onterecht het “Slachtfeest” wordt genoemd, kan mogelijk een negatieve bijklank hebben voor sommige mensen, omdat het de nadruk legt op het doden van het dier in plaats van op de spirituele betekenis van de handeling. Het woord “Offerfeest” legt meer nadruk op de religieuze en spirituele aspecten van de viering.

1  Let op je persoonlijke hygiëne

Het belang van persoonlijke hygiëne in de islam is van groot belang. Volgens de islamitische traditie is reinheid de helft van het geloof. Speciale dagen zoals vrijdag en de dag van ʿEid vormen gelegenheden waarop veel mensen samenkomen om te bidden. Het is daarom essentieel om op deze dagen aandacht te besteden aan persoonlijke hygiëne en anderen niet tot last te zijn.

Het is raadzaam om goed te letten op persoonlijke hygiëne, vooral tijdens warm weer, om te voorkomen dat er onaangename geuren verspreid worden. Het dragen van schone sokken en extra aandacht besteden aan mondhygiëne, zoals het poetsen van tanden, wordt aanbevolen. Het is een profetische traditie om jezelf extra zorg te geven op deze dagen door een bad te nemen. Er is overgeleverd dat Ibn al-Abbas, moge Allah tevreden met hem zijn, zei:

“De Profeet van Allah, vrede zij met hem, verrichtte op de dag van ʿEid al-Fiṭr en de dag van ʿEid al-Aḍḥā zoals gebruikelijk de grote rituele wassing”. [1]

2 Kleed je voor het feest

Om de feestdag te vieren en onze vreugde te uiten, is het belangrijk om je speciaal te kleden. Dit betekent dat je jezelf op een passende manier kleedt, omdat een feestdag anders is dan andere dagen. Het is een profetische traditie om jezelf behoorlijk te kleden voor het feest. Hoewel het mooi zou zijn als je nieuwe kleding kunt dragen, is dat niet verplicht. Het volstaat om schone kleding aan te trekken. Volgens een overlevering van Jābir, moge Allah tevreden met hem zijn, had de Profeet een speciaal gewaad dat hij met name droeg op de twee feestdagen en elke vrijdag. [2]

3 Parfumeer je zelf

Tijdens het feest willen we niet alleen onze beste kleding dragen, maar ook een aangename geur opdoen. Het parfumeren van onszelf is ook een mooie traditie die ons is overgeleverd van de Profeet van Allah, vrede zij met hem. Imam al-Hasan heeft als volgt overgeleverd:

“De Profeet van Allah, vrede zij met hem, heeft ons opgedragen om op de twee feestdagen het beste van wat we hebben te dragen, onszelf te parfumeren met het beste wat we hebben, en om te offeren met het beste van wat we hebben.” [3]

4 Tradities rond het eten alvorens de feestgebeden

Voordat je naar de centrale moskee of gebedsterrein gaat voor het feestgebed, is het een profetische traditie voor het ʿEid al-Fiṭr gebed om iets zoets te eten, zoals een oneven aantal dadels. In tegenstelling tot het ʿEid al-Aḍḥā-gebed is het juist een traditie om niets te eten. Het idee hierachter is dat het eerste wat je eet op die dag het offervlees is. Buraydah, moge Allah tevreden met hem zijn, vertelde het volgende:

“De Profeet, vrede zij met hem, ging niet naar buiten op de dag van het ʿEid al-Fiṭr voordat hij iets had gegeten, en hij at niet op de dag van het ʿEid al-Aḍḥā voordat hij het gebed had verricht.” [4]

5 Wees sportief en ga lopen

Het is een van de mooie profetische tradities om te voet naar het gebedsterrein te gaan voor de feestgebeden. Het is niet alleen gezegend, maar ook een sportieve daad. Saʾd, moge Allah tevreden met hem zijn, zei:

“De Profeet, vrede zij met hem, ging gewoonlijk te voet naar het ʿEid-gebed en keerde te voet terug.” [5]

6 Neem een andere route op de terugweg: zien en gezien worden

Wanneer de Profeet, vrede zij met hem, op de dag van het feest naar het ʿEid-gebed ging, koos hij doorgaans een andere route. Er is verschil van mening over de wijsheid achter deze praktijk. Sommigen suggereren dat dit was om onderweg andere mensen te ontmoeten, waardoor de gelovigen verheugd werden en de hypocrieten erdoor geërgerd werden. Jābir, moge Allah tevreden met hem zijn, heeft als volgt overgeleverd:

“Wanneer het een feestdag was, koos de Profeet, vrede zij met hem, gewoonlijk een andere route.” [6]

7 Verkondig de grootheid van Allah

Een andere mooie profetische traditie is om de grootheid (takbir) van Allah te verkondigen terwijl je onderweg bent naar de centrale moskee of het gebedsterrein.

De woorden van de takbīr zijn:

Allāhu Akbar, Allāhu Akbar, La ilāha illallāh, wallāhu Akbar, Allāhu Akbar, wa lillāhil Ḥamd

Voor het ʿEid al-Fiṭr is het gebruikelijk om dit zachtjes te doen, terwijl het op de dag van ʿEid al-Aḍḥā luidkeels wordt uitgesproken. [7]

8 Verricht het feestgebed

Wanneer je aankomt op het gebedsterrein of centrale moskee dan is het wājib (essentieel) om het feestgebed te bidden. Het ʿEid-gebed bestaat uit twee verplichte gebedseenheden (rakaʿāt), die op normale wijze worden verricht, maar met zes extra takbīrs. Drie takbīrs worden uitgesproken aan het begin van de eerste gebedseenheid en drie takbīrs direct vóór het buigen (rukūʾ) in de tweede eenheid. Hieronder volgt een stapsgewijze uitleg van het ʿEid-gebed:

•Begin met het vormen van de intentie: “Ik verricht twee verplichte rakaʿāt met zes extra takbīrs, voor
  Allah, met mijn gezicht gericht naar de Kaʾbah, achter deze imam.”;

•De imam begint het gebed zonder adzān of iqāmah. Hij begint met de openings-takbīr (Allāhu
  Akbar). Breng hierbij je handen omhoog tot aan je oorlellen en plaats ze vervolgens onder je navel;

•Na een korte pauze reciteer je thana (Subḥāna kallāhumma…);

•De imam zal vervolgens drie keer de takbīr (Allāhu Akbar) uitspreken. Breng je handen omhoog tot aan je oorlellen bij de eerste twee takbīrs en laat ze daarna langs je zij hangen. Plaats je handen onder je navel na de derde takbīr, zoals je normaal doet;

•Na deze drie takbīrs zal de imam passages uit de Heilige Koran reciteren, waar je rustig naar moet
  luisteren. De rest van de rakaʿāt wordt op normale wijze verricht;

•Bij het opstaan voor de tweede gebedseenheid zal de imam beginnen met het reciteren van passages
  uit de Heilige Koran, waar je rustig naar moet luisteren;

•Wanneer de imam zijn recitatie heeft voltooid, zal hij opnieuw drie takbīrs uitspreken, waarbij je je
  handen tot aan je oorlellen omhoog brengt en vervolgens laat rusten langs je zij;

•Na de derde takbīr zal de imam de vierde takbīr uitspreken, waarbij je je handen niet omhoog
  brengt, maar in de kniebuiging (rukūʾ) gaat;

•De rest van het gebed wordt op de gebruikelijke wijze verricht. [8]

9 Offer voor Allah

De Profeet Mohammed, vrede zij met hem, benadrukte de immense waarde van het offeren. Volgens een overlevering van Vrouwe ʿĀisha, moge Allah tevreden zijn met haar, is er op de dag van het offer geen daad die meer welgevallig is aan Allah dan het offeren van een dier. Zij vertelt dat de Profeet, vrede zij met hem, zei:

“Er is op de dag van het offer geen daad die Allah meer liefheeft dan het vergieten van bloed. Op de Dag der Opstanding zal het offerdier verschijnen met zijn hoorns, vacht en hoeven. Het bloed van het offerdier bereikt de aanwezigheid van Allah voordat het de aarde raakt. Verheug je daarom over het offer.” [9]

10 Toon vreugde en blijdschap

Het woord ‘ʿEid’ wordt vaak vertaald als ‘feest’, maar het heeft een diepere betekenis die ’terugkeren’ omvat. Dit verwijst naar de herhaalde zegeningen en gunsten die Allah jaarlijks aan Zijn dienaren schenkt. Deze zegeningen kunnen diverse vormen aannemen, zoals het verbreken van het vasten na onthouding van eten en drinken, het geven van zakāt al-Fiṭr, het volbrengen van de hadj met de Tawāf al-Ziyārah (verplichte rondgang om de Ka’bah), het offeren van dieren, en vele andere rituelen.

Deze handelingen gaan vaak gepaard met een gevoel van vreugde, blijdschap, enthousiasme en bezieling, die deel uitmaken van de tradities en gebruiken van dit feestelijke evenement. In deze zin symboliseert ‘ʿEid’ niet alleen een feest, maar ook de cyclische natuur van goddelijke zegeningen en de viering daarvan door de gelovigen. [10]

Het is dus een essentieel aspect van ʿEid al-Aḍḥā is de vreugde en blijdschap die een moslim aan zijn gezin en vrienden laat ervaren. Deze vreugde kan tot uiting komen door meer uit te geven aan voedsel, dranken, kleding en zoetigheden, waardoor deze religieuze viering zich onderscheidt van de andere dagen van het jaar.

De viering van ʿEid gaat niet alleen over materiële uitgaven, maar ook over het tonen van liefde, genegenheid en vriendelijkheid aan het gezin. Het is een dag waarop een moslim expliciet zijn genegenheid voor zijn gezin toont, vreugde en blijdschap deelt en de rituelen van Allah viert.

Daarom is het belangrijk dat een moslim ervoor zorgt dat hij of zij geen bron van verdriet wordt op deze speciale dag. Het is niet de bedoeling om ʿEid te gebruiken als een kans om conflicten aan te wakkeren wanneer je bij elkaar komt. Integendeel, het moet een dag zijn van vreugde, liefde en saamhorigheid, om zo de ware geest van deze heilige viering te belichamen.

11 Breng een bezoek aan de begraafplaats

Het is gebruikelijk om gedurende het hele jaar de graven van je geliefden te bezoeken, vooral op vrijdag omdat het is uitgeroepen tot een dag van ʿEid. Tijdens de dagen van ʿEid al-Fiṭr en ʿEid al-Aḍḥā is het daarom niet vreemd om je geliefden te bezoeken. Op deze gezegende dagen breng je niet alleen vreugde aan je levende broeders en zusters, maar ook aan de overledenen. Draag de Fātiḥa aan hen op en doe smeekbedes voor totale vergiffenis en verlossing voor hen.

De aanbeveling om graven te bezoeken is algemeen in de islam, aangezien er geen specifieke dag is aangegeven waarop je graven moet bezoeken. Evenzo zijn er geen specifieke dagen verboden of zelfs afgeraden in de islam. Dit geldt ook voor feestdagen, die vallen onder de algemene aanbeveling van de Profeet, vrede zij met hem. [11]

Namens Het Rechte Pad wens ik iedereen een gezegende ʿEid. Moge deze speciale dag gevuld zijn met vreugde, vrede en zegeningen voor jou en je dierbaren. Ik bid voor iedereen, dat Allah jullie gebeden verhoort, jullie zegeningen schenkt en jullie pad verlicht. Moge deze ʿEid een tijd zijn van verbroedering, vergeving en spirituele groei. ʿEid Mubarak!